Surogacja a spółdzielcze prawo do lokalu

Prawo odrębnej własności lokalu nabyte na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1180) przez pozostającego w małżeńskiej wspólności ustawowej członka spółdzielni, któremu przysługiwało stanowiące jego majątek osobisty spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, należy do majątku osobistego tego członka (art. 33 pkt 10 KRO).

      Sąd Najwyższy po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego mu przez jeden z Sądów Okręgowych rozpoznających apelację w sprawie o podział majątku, w uchwale z dnia 22 kwietnia 2015 r. (sygn. akt III CZP 13/15) stwierdził, że „prawo odrębnej własności lokalu nabyte na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1180) przez pozostającego w małżeńskiej wspólności ustawowej członka spółdzielni, któremu przysługiwało stanowiące jego majątek osobisty spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, należy do majątku osobistego tego członka (art. 33 pkt 10 KRO)”.

      Przypomnieć należy, że co do zasady przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa stanowią majątek wspólny.

     Zgodnie bowiem z art. 31 § 1 kro z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

      Od powyższej reguły zachodzą jednak wyjątki.

      I tak zgodnie z art. 33 pkt 10 kro do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

      Jak wyjaśnił w wyroku z dnia 12 maja 2000 r. (sygn. akt V CKN 50/00) Sąd Najwyższy przesłankami przewidzianej w art. 33 pkt 3 (obecnie pkt 10) kro tzw. „surogacji” są dwa wymagania: po pierwsze, aby jedno i to samo zdarzenie spowodowało wyjście określonego przedmiotu z majątku odrębnego i nabycie innego przedmiotu majątkowego, oraz po drugie, aby przedmiot nabyty był uzyskany także w sensie ekonomicznym kosztem majątku odrębnego.

     Tym samym uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (sygn. akt III CZP 13/15) potwierdza, iż prawo odrębnej własności lokalu powstałe z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa przed dniem 11 października 2011 r. stanowi składnik majątku osobistego tego małżonka, któremu uprzednio przysługiwało spółdzielczego lokatorskiego prawo do lokalu.

 

Share